Jak wybrać odpowiedni rodzaj transportu?
Transporty towarów i procesy logistyczne są niemal nieodłączną częścią życia każdej firmy produkcyjnej czy handlowej. Szybkie i tanie dostarczenie produktów bardzo często decyduje o ich końcowej cenie, rozwoju przedsiębiorstwa czy zadowoleniu klientów. Nic więc dziwnego, że wybór odpowiedniego rodzaju transportu ma bardzo duże znaczenie.
Rodzaje transportu – co mamy do dyspozycji?
Z reguły spotykamy się z transportem:
samochodowym,
lotniczym,
morskim,
kolejowym.
Mowa tu oczywiście o przewożeniu znacznej ilości towarów na spore odległości. Wybór odpowiedniego dla nas środka transportu powinien być uzależniony m.in. od:
masy i gabarytów przewożonych towarów,
rodzaju towarów i koniecznych do spełnienia warunków przewozu,
odległości do pokonania,
optymalnego czasu dostawy,
kosztów transportu, które jesteśmy w stanie ponieść,
procesów logistycznych w firmie.
Tych czynników jest o wiele więcej, ale stanowią one indywidualne cechy każdego przedsiębiorstwa. Wyżej wymienione okoliczności powinny być brane pod uwagę zawsze.
Transport morski – kiedy warto?
Transport morski charakteryzuje się możliwością przewozu towarów o bardzo dużej masie i gabarytach. Statek może przetransportować nawet 20 tysięcy kontenerów o długości 20 stóp (nieco ponad 6 metrów). Żaden inny środek transportu nie jest w stanie zapewnić takiej pojemności. Niestety ten środek lokomocji ma też dużą wadę – czas dostawy jest bardzo długi. Przewiezienie towaru między dwoma półkulami może wynieść nawet kilka miesięcy. Oznacza to, że nie jest to odpowiedni wybór dla firm, którym zależy na czasie lub potrzebują przetransportować szybko psujący się towar. Przy pełnym zapełnieniu statku i kontenerów, cena jednostkowa transportu jest bardzo atrakcyjna, choć nie ma co ukrywać – wynajęcie takiej powierzchni jest opłacalne tylko i wyłącznie przy dużych odległościach – mając do pokonania kilkaset kilometrów, raczej nie będziemy zainteresowani tym środkiem transportu – przykład to import takich produktów, jak naczynia miedziane z Indii. Miejmy też na uwadze, że konieczne jest pokonanie drogi od nadawcy do portu oraz z portu do adresata. Konieczne jest więc skorzystanie z dodatkowych środków transportu – najczęściej drogowego.
Transport kolejowy – szybszy, acz droższy
Ciekawą alternatywą jest transport kolejowy. Jeden wagon może przetransportować nawet 50 ton towaru, a tych w składzie może być wiele. Czas transportu jest również o wiele szybszy, a liczba stacji kolejowych jest znacznie większa niż portów. Mamy więc możliwość wybrania bardziej dogodnej dla nas lokalizacji załadunku i rozładunku. Pamiętajmy jednak, że mimo wszystko jest to transport intermodalny – konieczne jest więc skorzystanie z dodatkowego środka lokomocji. Transport koleją jest jednak opłacalny cenowo, jeśli decydujemy się na przewóz dużej ilości ładunku i na większe odległości. Dużą zaletą jest również możliwość dostosowania wagonów do naszych potrzeb. Możemy skorzystać z chłodni lub cystern w zależności od rodzaju towarów.
Transport lotniczy – kiedy liczy się czas, a nie cena
Podstawową zaletą transportu lotniczego jest czas dostawy. Pokonanie odległości dzielącej dwie półkule wraz z załadunkiem i rozładunkiem trwa nie dłużej niż 3 dni. Trzeba jednak być świadomym możliwych opóźnień ze względu na złe warunki atmosferyczne. Takie rozwiązanie jest jednak opłacalne jedynie wówczas, kiedy nie liczy się cena – koszty takiego transportu są bardzo duże. Samolot nie ma także dużej pojemności – ładowność to od 40 do 250 ton. Z jednej strony wydaje się to całkiem sporą ilością, z drugiej jednak pamiętajmy, że paliwo lotnicze także waży, a im większą odległość trzeba pokonać, tym więcej paliwa jest potrzebne. Bardzo ciężko jest także utrzymać w samolocie odpowiednie warunki przewozu – takie jak temperatura czy poziom wstrząsów.
Najpopularniejszy transport drogowy
Najpopularniejszym środkiem transportu jest oczywiście samochód – od małych dostawczaków przez wielkie ciągniki siodłowe z naczepami. Przewóz towarów z wykorzystaniem tego typu pojazdów jest najbardziej elastyczny i atrakcyjny cenowo. Do głównych zalet tego rozwiązania należą:
zminimalizowanie liczby przeładunku towarów,
możliwość szybkiego reagowania na zmiany w infrastrukturze transportowej,
możliwość przewozu dowolnego rodzaju towarów,
opłacalność transportu na małe odległości,
brak konieczności korzystania z dodatkowych środków transportu.
Maksymalna ładowność jednego pojazdu to jednak jedynie 24 tony, co sprawia, że przewóz bardzo dużej liczby towarów na znaczną odległość może stać się jednak nieopłacalne w porównaniu to transportu morskiego czy kolejowego. Świetnie się jednak sprawdza przy przewożeniu tzw. drobnicy.
Rodzaj transportu jest uzależniony od wielu czynników. By wybrać ten odpowiedni, trzeba przeanalizować dokładnie sytuację firmy, rodzaj towarów, ale także stanowisko kontrahenta, który dane produkty będzie od nas odbierać. Niektórym bardziej zależy na czasie, innym na cenie, a jeszcze inni najbardziej cenią dostawę bezpośrednio pod drzwi.
Transport to zespół czynności mających na celu przemieszczenie ludzi lub ładunków z jednego miejsca w przestrzeni do drugiego z wykorzystaniem tzw. środków transportu. Warto pamiętać, że środkami transportu mogą być zarówno maszyny (samochody, samoloty, dźwigi, kolej, jednostki pływające itp.), jak i istoty żywe (na przykład zwierzęta juczne). Mianem transportu możemy określić również wszelkie usługi związane z przewozem ludzi.
Transport, spedycja i logistyka razem tworzą branżę TSL. Jest to wbrew pozorom stosunkowo skomplikowane zagadnienie, dlatego konieczny jest odpowiedni podział wprowadzający odrobinę porządku w terminologii.
Jednym z podstawowych jest podział ze względu na gałąź. Wyróżniamy tutaj transport drogowo-samochodowy, morski, śródlądowy, kolejowy, lotniczy oraz rurociągowy.
Ważnym kryterium jest przedmiot przewozu – w tym przypadku są to transport towarowy i pasażerski.
Transport może funkcjonować w sposób regularny (na przykład kiedy mamy do czynienia ze stałym rozkładem jazdy) lub w trybie nieregularnym.
Możemy też mieć do czynienia z podziałem opartym na obszarze geograficznym, w którym zawierana jest transakcja, czyli transportem krajowym lub międzynarodowym.
Kolejnym kryterium jest rozróżnienie, w którym pod uwagę brane są zastosowane jednostki ładunkowe oraz ciągłość przebiegu procesu transportowego.
Znamy transport intermodalny, którego istotą jest przewóz towaru przy zastosowaniu więcej niż jednego środka transportu (takich jak samochód ciężarowy, kolej lub statek). Ważną cechą tego typu transportu jest brak możliwości zmiany jednostki ładunkowej (na przykład kontenera) w trakcie przewozu.
Transport kombinowany to zastosowanie przynajmniej dwóch gałęzi transportu (samochodowy, kolejowy, morski). Także w tym przypadku wykorzystuje się tylko jedną jednostkę ładunkową.
W transporcie łamanym stosuje się co najmniej dwa środki transportu, ale tego samego rodzaju – na przykład ciągnik siodłowy, a następnie jakikolwiek inny środek transportu drogowego.
Z transportem kabotażowym mamy do czynienia, kiedy przewozy wykonywane są środkiem transportu zarejestrowanym w innym państwie lub przez przedsiębiorstwo również zarejestrowane w innym państwie.
Innym typem transportu jest transport przesyłowy, w którym do przewozu ładunku wykorzystuje się przewody, rurociągi lub taśmociągi.
Wśród kryteriów znajdziemy także takie podstawowe czynniki jak wielkość przesyłki.
W tym przypadku mamy do czynienia chociażby z przewozem całopojazdowym, który oznacza, że zleceniodawca dysponuje całym pojazdem, bez względu na ilość towaru.
Z kolei w transporcie zbiorowym pojazd może być współdzielony przez ładunek, który pochodzi od różnych zleceniodawców.
Transport może być bliski (na przykład odbywający się na placu budowy lub w zakładzie pracy) oraz daleki (drogowy, kolejowy, lotniczy, morski czy rurociągowy) – w tym przypadku należy wziąć pod uwagę specyfikę wybranej gałęzi transportu.
Przewóz może być również dzielony ze względu na dostępność (własny i publiczny).
Znaczenie ma również forma własności przewoźnika – funkcjonować mogą przewoźnicy prywatni, państwowi i współdzielczy.
Rodzaje transportu w logistyce
Zgodnie z terminologią, transport to wszystkie czynności skutkujące fizycznym przemieszczeniem się towarów z miejsca nadania do miejsca odbioru, w określonym czasie i po określonych kosztach. Wraz z logistyką i spedycją wchodzi w skład branży TSL. Usługi transportowe obejmują: składowanie, załadunek oraz wyładunek, a także usługi dodatkowe w postaci spedycji, kontroli, usług rzeczoznawczych oraz usług organów celnych.
Literatura przedmiotu wyszczególnia co najmniej kilka rodzajów transportu, zróżnicowanych pod wieloma względami. Najpopularniejszy podstawowy podział transportu (ze względu na przedmiot podlegający przewozowi) uwzględnia: transport pasażerski (komunikację) oraz transport towarowy (ładunków). Nietrudno zgadnąć, że pierwszy dotyczy ludzi, drugi natomiast towarów.
Podział transportu ze względu na zastosowaną gałąź transportu
Najbardziej skomplikowany podział transportu, uwzględniający wiele zmiennych. Zasadniczo wyróżnić można dwie główne klasyfikacje: transport powietrzny oraz transport powierzchniowy. Pierwsza odnosi się do przewozu towarów drogą lotniczą, druga natomiast drogą lądową bądź morską. Niektóre źródła mówią również o transporcie kosmicznym. Rozwiązanie to jest na razie w fazie testów, dlatego też nie możemy zaliczyć go do transportu występującego w szeroko pojętej logistyce. Każdy transport może funkcjonować w sposób regularny (zgodnie z rozkładem jazdy) bądź w trybie nieregularnym (zgodnie z indywidualnymi ustaleniami kontrahentów). Jest to klasyfikacja ze względu na sposób zorganizowania przewozu.
Transport lądowy
Drogowy (przewozowy, drogowo-samochodowy, bezszynowy) – usługi transportowe i spedycyjne, świadczone przez przewoźników drogowych za pomocą kołowych środków transportu, w których ładunek przemieszcza się po drogach lądowych;
(przewozowy, drogowo-samochodowy, bezszynowy) – usługi transportowe i spedycyjne, świadczone przez przewoźników drogowych za pomocą kołowych środków transportu, w których ładunek przemieszcza się po drogach lądowych; Kolejowy (przewozowy, szynowy) – transport i spedycja, w czasie których towar przemieszcza się przy użyciu pojazdów kolejowych, w obrębie infrastruktury kolejowej;
(przewozowy, szynowy) – transport i spedycja, w czasie których towar przemieszcza się przy użyciu pojazdów kolejowych, w obrębie infrastruktury kolejowej; Rurociągowy (przesyłowy, przewodowy) – przemysłowy transport towarów przy pomocy specjalnych przewodów np. rurociągów bądź gazociągów, a także elektro przewodów.
Inny, mniej popularny podział transportu lądowego
Podziemny , np. metro;
, np. metro; Naziemny , np. samochody ciężarowe;
, np. samochody ciężarowe; Nadziemny, np. kolejki linowe, wyciągi krzesełkowe oraz orczykowe.
Transport wodny
Śródlądowy – transport towarów bądź pasażerów na statkach żeglugi śródlądowej, odbywający się na śródlądowych drogach wodnych;
Morski – transport głównie towarów na wyspecjalizowanych statkach (tankowcach, kontenerowcach, chemikaliowcach, drobnicowcach, masowcach, gazowcach etc.) przez wody morskie, między portami. Żeglugę morską możemy dodatkowo podzielić na krajową (po rodzimych obszarach), przybrzeżną (po określonych wodach przynależnych do danego kraju) oraz międzynarodową (wielką) (po innych obszarach niż rodzime).
Transport mieszany
Nie sposób nie wspomnieć także o transporcie mieszanym, uwzględniającym więcej niż jedną (wyżej wymienioną) gałąź. Wyróżnić w nim można: transport kombinowany, transport bimodalny, transport intermodalny oraz transport multimodalny.
Inne podziały transportu w logistyce
Równie popularna klasyfikacja dzieli transport - w zależności od rodzaju obsługiwanych transakcji - na transport krajowy (na terenie rodzimego państwa) oraz transport międzynarodowy (na terenie co najmniej dwóch różnych krajów). Warto nadmienić, że polskie prawo definiuje transport międzynarodowy jako inny niż po terenach Unii Europejskiej. Transport w granicach UE nazywany jest wewnątrzwspólnotowym. Z podziałem tym wiąże się klasyfikacja ze względu na odległość pokonywaną podczas procesu transportu - mowa tu o transporcie bliskim, średnim oraz dalekim.
W logistyce popularnych terminem jest transport całopojazdowy. Odnosi się do przewozu towarów przy pomocy całej powierzchni jednego pojazdu. Jego przeciwieństwem jest transport zbiorowy. Warto wspomnieć również o klasyfikacji uwzględniającej ciągłość przebiegu procesu transportowego: transport bezpośredni (jeden środek transportu), transport wielogałęziowy (co najmniej dwa różne środki transportu pochodzące z różnych gałęzi) oraz transport łamany (co najmniej dwa różne środki transportu pochodzące z tej samej gałęzi).
Na koniec można wspomnieć o transporcie podzielonym ze względu na formę własności przewoźnika: współdzielczym, państwowym oraz prywatnym, a także klasyfikacji ze względu na dostępność transportu: własny oraz publiczny.
Jaki rodzaj transportu krajowego lub między narodowego będzie odpowiedni dla Państwa ładunku? Zawsze możecie się dowiedzieć, dzwoniąc do naszej firmy. Regesta S.A ma dysponuje własną flotą w ilości 295 ciągników oraz 310 naczep.